Τα Ενθυμήματα Στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων 1821-1833, του Νικολάου Κ. Κασομούλη, εκδόθηκαν με εισαγωγή και επιμέλεια του Γιάννη Βλαχογιάννη (ΓΒ) τ. Α’ 1939 και επανέκδοση 1940, τ. Β’ 1941, και τ. Γ’ 1942. Ο Ν.Κ. Κασομούλης – (ΝΚΚ: 1795-872) θεωρείται –κατά κοινή ομολογία– ο πλέον αντικειμενικός όλων των απομνημονευματογράφων αγωνιστών της Επανάστασης του 1821 και ένας από τους τιμιότερους αγωνιστές της Παλιγγενεσίας. Το έργο του στην έκδοση του ΓΒ (1939-1942), από τους σύγχρονους ιστορικούς εκτιμάται ως αλλοιωμένο, «παραφουσκωμένο» και στρεβλά δοσμένο από τον εκδότη του, σε σημείο που να ακυρώνει την αξιοπιστία του και το αληθινό του νόημα. Τούτο το γεγονός θέτει επιτακτικά το ζήτημα της εκ νέου μελέτης και έκδοσης του σημαντικού αυτού έργου από επιστημονική ομάδα του καιρού μας και να το δώσει στη δημοσιότητα. Τα χειρόγραφα του έργου διαφυλάσσονται στο Μουσείο Μπενάκη, και θα έπρεπε να βρίσκονται στη διάθεση κάθε ιστορικού ερευνητή (επαγγελματία ή ερασιτέχνη), και από Βιβλιοθήκες και τα τοπικά ΓΑΚ. Ο εορτασμός των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 ήταν η καλύτερη αφορμή για μια τέτοια έκδοση, αλλά ποτέ δεν είναι αργά να ξεκινήσει… Ο ανά χείρας τόμος περιέχει το Α΄ Μέρος του Τόμου Α΄, της έκδοσης του 1939, ήτοι την Ιστορία του Κλεφταρματολισμού, σε μεταγραφή, χωρίς τα «παραφουσκώματα» του εκδότη ΓΒ. Αυτή αποτελεί ουσιαστικά έναν ύμνο προς τους Γραικοβλάχους και Αλβανιτοβλάχους (κατά την έκφραση του ΝΚΚ) αγωνιστές και πρωταγωνιστές (πριν – κατά – μετά) την Ελληνική Επανάσταση του 1821, κάτι που προκύπτει αβίαστα από το κείμενο του ενθυμηματογράφου και από τις καταχωρισμένες πληροφορίες του για τις μεταξύ των αγωνιστών αιματοσυγγένειες ή συγγένειες αυτών εξ αγχιστείας. Συνάμα, από τους τρεις τόμους ανθολογούνται όλα σχεδόν τα εδάφια και χωρία που σχετίζονται με άμεσες ή έμμεσες αναφορές για τους «Βλάχους» (έτσι όπως τους ορίζει ο ΝΚΚ), χωρίς τις στρεβλωτικές παρεμβάσεις του ΓΒ.